Kharazmi Journal of Earth Sciences
علوم زمین خوارزمی
KJES
Basic Sciences
http://gnf.khu.ac.ir
1
admin
2538-449X
2981-1619
10.22034
fa
jalali
1396
9
1
gregorian
2017
12
1
3
2
online
1
fulltext
fa
تکامل ژئوشیمی و تکتونوماگمایی آلکالی سینیت-سینیتهای غرب و شمال سردشت، ایران
Geochemical and Tectonomagmatic Evolution of the Alkali-syenite-syenite from the North and West Sardasht, Iran
پترولوژی
Petrology
<p dir="RTL" style="margin-right:21.2pt;"><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">نفوذی­های حلقه مانند آلکالی سینیت-سینیت­های شمال و غرب</span></span></span> <span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">سردشت به</span></span></span> <span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">سن ائوسن-میوسن</span></span></span> <span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">در زون</span></span></span> <span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">سنندج-سیرجان رخنمون</span></span></span> <span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">دارند. ترکیب­هایی که بهسمت سینیت پیش می­روند در بخش مرکزی که رخنمون­های بزرگی از آپینیت-گابرو هستند قرار دارند. شواهد صحرایی و میکروسکوپی نشانگر آمیختگی ماگمایی بین</span></span></span> <span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">آلکالی سینیت­ها و</span></span></span> <span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">آپینیت-گابروها، برای ایجاد بخش­های حدواسط سینیتی در برخی رخنمون­ها است. بخش­های روشن اساساً از آلکالی فلدسپار بهصورت پرتیتی تشکیل شده­اند. آنکلاوها در سینیت­ها از الیوین، کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز و آمفیبول همرا با کمی کانی­های کدر و آپاتیت تشکیل شده­اند. بافت­های اصلی، دانه­ای و ورقهورقه­ای هیپرسولوس</span></span></span><a href="#_ftn1" name="_ftnref1" title=""><sup><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;"><span dir="LTR"><sup><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:11.0pt;">[1]</span></span></sup></span></span></span></span></sup></a><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;"> هستند. بالا بودن نسبت­های</span></span></span> <span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">عناصر </span></span></span><sub><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">n</span></span></sub><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">(</span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">La/Sm</span></span><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">) و </span></span></span><sub><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">n</span></span></sub><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">(</span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">La/Yb</span></span><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">)، زیاد بودن مقادیر </span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">K</span></span><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">، </span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">Rb</span></span><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;"> و کمتر </span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">Ba</span></span><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;"> و فقیر بودن مقادیر </span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">Hf</span></span><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">،</span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">Nb </span></span><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;">، </span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">Zr</span></span><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;"> و </span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:10.0pt;">Ta</span></span><span dir="RTL"><span style="font-family:b nazanin;"><span style="font-size:10.0pt;"> نشانگر دخالت یک محیط مرتبط با قوس برای تشکیل این سنگ­ها است. نفوذی­های بررسی شده در نتیجه ذوببخشی قاعدۀ پوسته قارهای یک جزیر قوسی نیمه­بالغ-بالغ تکامل یافته­اند. گرادیان زمین گرمایی در قاعده پوسته قاره­ای این جزایر قوسی تکامل یافته باید بالا بوده باشد. در نتیجه با تزریق مذاب­های مافیک آبدار، ذوب گسترده رخ داده و نهایتاً آلکالی سینیت­ها تشکیل شده­اند. این شرایط تکتونوماگمایی بهوسیله رخنمون­های بزرگ مقیاس حلقه­ای شکل این نفوذی­ها و آنکلاوهای مافیک گرانولار تأیید می­شوند. در نهایت فرورانش بخشی از پوسته اقیانوس نئوتتیس به زیر بخش دیگر این پوسته، منجر به ایجاد جزیره قوسی نابالغ سردشت شد و با گذر زمان تا الیگوسن، این جزیره قوسی تکامل یافت. در نتیجه تداوم این فرورانش، انواع سنگ­های رخنمون یافته در اطراف سردشت تشکیل شده­اند</span></span></span></p>
<div>
<hr align="left" size="1" width="33%" >
<div id="ftn1" style="text-align: left;"><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:8.0pt;"><span style="font-size:8pt;">[1]</span></span></span><span style="font-family:times new roman,serif;"><span style="font-size:8.0pt;">. lamination hypersolvus</span></span></div>
</div>
<p>Ring-type Eocene-Miocene alkali syenite-syenite intrusions of the North and West Sardasht are part of north Sanandaj–Sirjan zone. The syenitic rocks are located in the central part of the complex near the appinite-gabbro outcrops. Field and microscopic evidences indicate that magma mingling between alkali syenite and appinite-gabbro magmas has occurred to form intermediate parts as syenite in some outcrops. Felsic outcrops are mainly composed of alkali feldspar in the form of <em>perthite.</em> Enclaves of olivine, clinopyroxene, plagioclase, and amphibole along with a few opaque minerals and apatite were formed in the syenites. The main textures of the rocks are granular and lamination. The high ratios of (La/Sm)<sub>n</sub> and (La/Yb)<sub>n</sub>, high levels of K, Rb, and less Ba, and low concentrations of Hf, Nb, Zr, and Ta indicate the interference of an arc-related setting for the formation of the rocks. Geochemical and tectonic setting evidences show that the intrusions wereresulted by partial melting of the continental crust base of submature-mature (evolved) island arc or active continental margin formed as a result of hydrous-mafic magma injection of the mantle wedge upper supra subduction zone to the base. Geothermal gradient was high in the base of the subduction. By injecting the hydrous-mafic magma, widespread melting occurred, and the alkali syenites were formed. These tectonomagmatic conditions are confirmed by large-scale ring-shaped outcrops of the intrusions and mafic micro-granular enclaves. Finally subduction of Neotethyan oceanic crust under the other part of the crust or active continental crust, caused to form the Sardasht crust and then evolve this area over time to Oligocene. As a result of the continuity of the subduction, different rock types were formed around Sardasht</p>
سینیت, انکلاوهای مافیک دانه ریز, گابرو-آپینیت, فرورانش نئوتتیس, سردشت, جزایر قوسی
Syenite, mafic microgranular enclaves, gabbro-appinite, Neotethys subduction, Sardasht
161
182
http://gnf.khu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-116-1&slc_lang=fa&sid=1
Abdolnaser
Fazlnia
عبدالناصر
فضل نیا
a.fazlnia@urmia.ac.ir
10031947532846003710
10031947532846003710
Yes
Urmia University
دانشگاه ارومیه