نشریه علوم زمین خوارزمی

یکی از مهم‌ترین شاخص‌‌ها در پژوهش‌های زمین‌شناسی مخزن، تعیین نوع و مقدار تخلخل‌‌های موجود در سنگ است. در این پژوهش با استفاده از تهیه تصاویر رقومی پیوستۀ 30 نمونه از سازندکنگان، مدل سه‌بعدی تخلخل آن ساخته شده است. لایه‌‌‌برداری بسیار نازک (قطر 200 میکرون) از نمونه‌‌‌های بررسی شده انجام شده و پس از هر مرحله لایه‌برداری از نمونه، تصویر رقومی سطح آن تهیه شد. از آن‌جا که هدف پژوهش بازسازی شبکه تخلخل‌‌های سنگ است، سطح سنگ در هر مرحله با خمیر سبزرنگ به‌طور کامل پوشانده شده و سپس خمیر برداشته می‌شود تا تنها تخلخل‌‌ها رنگی باشند. تصاویر تهیه شده در نرم‌افزار متلب پردازش شده و باند سبزرنگ آن استخراج می‌شود. ارزش‌‌های اجزاء تصویری این باند به‌همراه مختصات سه‌بعد هر جزء تصویری برای مدل‌سازی سه‌بعدی سنگ استفاده شد. شبکه تخلخل سنگ از حذف بخش‌‌های اضافی (زمینه سنگ) در مدل به‌دست آمده با استفاده از انحراف معیار داده‌‌‌ها به‌دست آمد. با استفاده از نسبت حجم مدل فیلتر شده به حجم مدل اولیه، مقدار تخلخل سنگ نیز قابل محاسبه است. از این مدل‌‌ها می‌توان علاوه بر به‌دست آوردن نوع، مقدار و توزیع شبکه سه‌بعدی تخلخل، در مواردی مانند تعیین آب‌اشباع‌شدگی، آب غیرقابل استحصال، تراوایی و قطر گلوگاه‌‌‌ها نیز استفاده کرد.