Esfandiarifar F, shafieibafti B, Raghimi M. Evaluation of trace elements concentration in Takht coal mine, MinooDasht, Golestan Province, NE of Iran. KJES 2021; 7 (1) :1-24
URL:
http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2729-fa.html
1- دانشگاه گلستان، دانشکدۀ علوم، گروه زمین شناسی
2- دانشگاه گلستان، دانشکدۀ علوم، گروه زمین شناسی ، behnam.shafiei@gmail.com
چکیده: (1181 مشاهده)
معدن زغال تخت قرار گرفته در ناودیس بزرگ زغالدار قشلاق در دامنه شمالی سلسله جبال البرز در شرق استان گلستان برای ارزیابی غلظت عناصر کمیابی مانند گالیوم (Ga)، ژرمانیوم (Ge)، وانادیوم (V)، اسکاندیوم (Sc)، اورانیوم (U)، لانتانیوم (La) و سریوم (Ce) مورد پژوهش قرار گرفته است. نمونههای زغالی مورد بررسی در این پژوهش بر پایه آنالیز شیمی عناصر اصلی سازنده زغالسنگ (CHNS wt%) در ردههای بیتومینه، نیمه بیتومین-لیگنیت، لیگنیت و تورب گروهبندی شدند. آنالیز ICP-MS نمونههای زغالی نشان داد که عمده عناصر کمیاب در زغالهای معدن تخت از غلظت بسیار پایین همانند زغالهای سخت و قهوهای از دیگر مناطق جهان برخوردارند لیکن از V (تاppm 88)، Zr (تاppm 96) و Sc (تا ppm16) اندکی غنیشدگی نسبت به میانگین جهانی غلظت این عناصر در زغالسنگها نشان دادند. فقیر بودن زغالهای معدن تخت از عناصر کمیاب را میتوان به فقر ذاتی حوضه رسوبگذاری رسوبات گروه شمشک از عناصر مذکور نسبت داد که ناشی از نبود منابع سنگی عناصر کمیاب (مانند گرانیتها، کربناتیتها، پگماتیتها، پریدوتیتها) بعنوان سنگ منشاء رسوبات گروه شمشک در منطقه مورد مطالعه بوده است. بنابراین، به نظر میرسد تشکیل و تکامل گروه شمشک در یک حوضه رسوبی با غلظت معمولی از عناصر کمیاب رخ داده باشد که نتیجه آن شکلگیری زغالسنگهای فقیر از عناصر کمیاب بوده است.
موضوع مقاله:
ژئوشیمی دریافت: 1398/10/25 | پذیرش: 1400/6/20 | انتشار: 1400/5/10