سولفیدهای آهن و آرسنیک مهمترین کانی­های میزبان­ طلا در کانسارها هستند که در این میان، ذخایر طلای افشان دور از منشاء با سنگ ­میزبان رسوبی و محتوای بالای طلا در ترکیب پیریت، از آن جمله است. در این پژوهش به­طور مشخص خصوصیات بافتی- زمین­شیمیایی ­پیریت با هدف درک نحوه توزیع طلا در قالب ذرات آزاد (Au⁰) یا مشارکت در شبکه بلوری کانی (Au⁺) در سه کانسار زرشوران (عیار متوسط 63/2 گرم در تن)، آق­دره (عیار متوسط 7/3 گرم در تن) و عربشاه (عیار متوسط 2/1 گرم در تن)، در ناحیه فلززایی تکاب- انگوران، مورد بررسی قرار گرفته است. طبق نتایج، یک رابطه شیمیایی منفی میان آرسنیک و گوگرد (R²= −0.61) در ترکیب آرسنین­پیریت­ها با فرمول تجربی Fe(As_xS_1−x)₂ به­دست آمد که گویای حضور سویه As³⁺ در این ترکیب است. با توجه به وجود شواهدی نظیر همراهی پاراژنتیکی طلا با کانه‌های سولفیدی پیریت و اسفالریت، عدم رخداد کانی‌های اکسیدی نظیر هماتیت و مگنتیت، وجود مجموعه دگرسانی‌ آرژیلیکی± سریسیتی، pH نزدیک به خنثی تا اسیدی و فعالیت بالای سولفور (logaS₂) در هنگام رخداد طلا، نقش کمپلکس‌های بی‌سولفیدی ^–Au(HS)₂ در مهاجرت ‌طلا را در کانسارهای طلای ناحیه فلززایی تکاب- انگوران قوی­تر می­نماید. پس از آن، واکنش­های وسیع سیال- سنگ و مصرف H₂S موجب کاهش فعالیت S^2-، ناپایداری کمپلکس­های بی­سولفیدی و در نهایت ته­نشست طلا شده است.

واژه‌های کلیدی: آرسنین پیریت طلادار، کربنات های آهن دار، دگرسانی کربنات زدایی، ناحیه تکاب-انگوران

متن کامل [PDF 3912 kb]   (374 دریافت)