Hashemabadi F, Shakeri A, Rastegari Mehr M. Study of contamination, sources and health risk of potentially toxic elements in dusts of Tehran’s elementary schools. KJES 2022; 8 (1) :28-46
URL:
http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2802-fa.html
1- دانشگاه خوارزمی
2- دانشگاه خوارزمی ، atashakeri@khu.ac.ir
چکیده: (1124 مشاهده)
نگرانیها در ارتباط با آلودگی غبار به عناصر بالقوه سمناک در محیطهایی مانند مدارس (به ویژه مدارس ابتدایی) اهمیت ویژهای دارد چرا که کودکان در برابر آلایندهها آسیبپذیرتر از بزرگسالان هستند. بنابراین با توجه به تنوع منابع آلاینده هوا در تهران، مطالعه حاضر با هدف تعیین شدت آلودگی، منشأیابی و ارزیابی خطر سلامت برخی از عناصر بالقوه سمناک در غبارهای مدارس ابتدایی سه منطقه از کلانشهر تهران انجام شد. برای این منظور 27 نمونه از غبار داخلی و بیرونی به ترتیب از فضای داخل کلاسها و محوطه بیرونی مدارس نمونهبرداری شد و غلظت عناصر با طیفسنج جرمی پلاسمای جفتیده القایی (ICP-MS) اندازهگیری گردید. محاسبه شاخصهای زمینشیمیایی مختلف نشان داد که چهار عنصر مس، روی، آنتیموان و سرب بیشترین غنیشدگی و آلودگی را نسبت به دیگر عناصر دارند. نتایج محاسبه شاخص خطر سلامت نشان داد آرسنیک، مس، نیکل، سرب و روی مقادیر خارج قسمت خطر (HQ) مشابهی را در کودکان و بزرگسالان دارند. همچنین خطر سلامت ناشی از قرارگیری در معرض کروم و منگنز از مسیر تماس پوستی در بزرگسالان بیش از کودکان بوده و شاخص خطر کل (HI) تمام عناصر در کودکان بیشتر از بزرگسالان است. از میان عناصر مورد مطالعه، دو عنصر سرب و کروم بیش از سایرین سلامتی کودکان را تهدید میکنند. بر اساس تحلیل مؤلفه اصلی و مدل فاکتور سازی ماتریس مثبت (PMF)، سه منشأ زمینزاد، ترافیک و ترکیبی برای عناصر مختلف تعیین شد. عناصر سرب، روی، مس و کادمیم به عنوان شاخص منشأ ترافیک در نظر گرفته شدند. نتایج این مطالعه نیاز به توجه ویژه به سلامت دانش آموزان را آشکار میسازد.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
زمینشناسی زیستمحیطی دریافت: 1400/11/2 | پذیرش: 1401/3/11 | انتشار: 1401/6/22