جلد 10، شماره 1 - ( بهار و تابستان 1403 )
جلد 10 شماره 1 صفحات 264-234 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khaghani J, Forghani G. Assessment of the concentration and health risk of potentially toxic elements in agricultural soils of the Bastam Plain (Semnan Province). KJES 2024; 10 (1) :234-264
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2909-fa.html
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2909-fa.html
خاقانی جاوید، فرقانی تهرانی گیتی. ارزیابی غلظت و خطر سلامتی عناصر بالقوه سمّی در خاکهای کشاورزی دشت بسطام (استان سمنان). علوم زمین خوارزمی. 1403; 10 (1) :234-264
1- دانشگاه صنعتی شاهرود ، javidkh313@gmail.com
2- دانشگاه صنعتی شاهرود
2- دانشگاه صنعتی شاهرود
چکیده: (293 مشاهده)
به منظور بررسی غلظت و ارزیابی خطر سلامتی عناصر بالقوه سمّی در خاکهای کشاورزی دشت بسطام، 14 نمونه خاک سطحی (عمق 0-20 سانتیمتر) از مزارع منطقه برداشت شد. ویژگیهای فیزیکی- شیمیایی و غلظت کل عناصر اصلی و جزئی با استفاده از روش‌های استاندارد اندازه‌گیری شد. از شاخص‌های زیست محیطی منفرد و یکپارچه و تحلیل‌های آماری برای تفسیر داده‌ها استفاده شد. نتایج به دست آمده، نشان‌دهنده قلیایی بودن خاک منطقه (pH بین 7/9 تا 8/4)، میزان متوسط ماده آلی (میانگین 2 درصد)، آهکی بودن خاک (میانگین کربنات کلسیم 42/5 درصد)، و ظرفیت تبادل کاتیونی کم تا متوسط خاک (میانگین 10/4meq100g-1) است. غلظت عناصر کروم، مولیبدن، نیکل، استرانسیم، و منگنز در همه نمونه‌ها، و غلظت عناصر آرسنیک، کادمیم، کبالت، مس، و آهن در برخی نمونه‌ها بیشتر از غلظت این عناصر در ترکیب میانگین خاکهای جهانی و خاکهای آهکی است که نشان می‌دهد حداقل بخشی از این عناصر از منابع انسانی منشأ گرفته‌اند. محاسبه ضرایب زیست‌محیطی منفرد نشانگر آلودگی خاک نسبت به عناصر بالقوه سمّی، به ویژه مولیبدن و استرانسیم است. با توجه به شاخص‌های آلودگی یکپارچه، خاکهای منطقه در رده آلودگی متوسط قرار دارند. ارزیابی خطر سلامتی نشانگر احتمال بروز خطر سرطان‌زایی عناصر آرسنیک و کروم از طریق مسیر بلع برای کودکان می‌باشد. تحلیل‌های آماری بیانگر نقش اکسیدهای آهن و منگنز در تجمع عناصر در خاک و همچنین تأثیر فعالیت کشاورزی بر افزایش غلظت عناصر در خاک است. با توجه به نتایج به دست آمده، استفاده از کودهای شیمیایی زراعی و همچنین کاربرد سموم دفع آفات منبع آلودگی خاک منطقه به عناصر بالقوه سمّی است و بنابراین، مدیریت زیست‌محیطی فعالیت کشاورزی در منطقه به منظور جلوگیری از افزایش شدت آلودگی خاک به عناصر بالقوه سمّی اهمیت زیادی دارد.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
زمین‌شناسی زیست‌محیطی
دریافت: 1403/5/22 | پذیرش: 1403/6/25 | انتشار: 1403/6/31
دریافت: 1403/5/22 | پذیرش: 1403/6/25 | انتشار: 1403/6/31
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
