فاطمه نوری سندیانی، دکتر حسین عزیزی،
جلد ۳، شماره ۲ - ( پاییز و زمستان ۱۳۹۶ )
چکیده
تودههای پراکنده پریدوتیتی که در جنوب شرق صحنه رخنمون دارند، بخشی از مجموعه افیولیتی زاگرس با ترکیب کانیشناسی الیوین، پیروکسن و اسپینل هستند. سرپانتین و آمفیبول نیز در انواع دگرسان وجود دارند. دادههای حاصل از تجزیه ریز کاو الکترونی بیان‌گر آن است که الیوینها از نوع فورستریت با مقدار ۸۸ الی ۹۴ درصد دارند. پیروکسنها از نوع کلینوانستاتیت و دیوپسید بوده و مقادیر ناچیز TiO۲ و Al۲O۳ دارند. اسپینلها نیز فقیر از آلومینیوم با عدد کروم ۴۱/۰– ۵۱/۰ هستند و ماهیت افیولیتی و تهیشده دارند. در سرپانتینها مقدار Al۲O۳ ۲/۰ الی ۲/۲ درصد وزنی و مقدار سیلیس ۱۵/۳۴ الی ۰۷/۴۴ درصد وزنی است و از نوع کریزوتیل و لیزاردیت هستند. وجود سرپانتین‌های دما پایین (لیزاردیت و کریزوتیل) و اسپینلهای اولیه نشان‌گر رخداد دگرسانی در دمای کمتر از ۵۰۰ درجۀ سانتی‌گراد است. در نمودارهای جدا کننده محیط زمینساختی بر اساس ترکیب شیمی کانیها، پیروکسنها مقادیر بیش‌تری از Al۲O۳ و MgO در مقایسه با پشتههای میان اقیانوسی دارند و ویژگیهای آن‌ها مشابه با محیط پشت قوس است. چنین شواهدی توسط ترکیب شیمی اسپینلها نیز تأیید میشود. بنا براین با توجه موقعیت ژئودینامیکی منطقه کرمانشاه و تمایل این کانیها به محیطهای پشت قوس، بنظر میرسد این پریدوتیتها از درجات بالای ذوب بخشی یک گوشته تهیشده و زیر اقیانوسی در یک محیط فرافرورانش-پشت قوس- تشکیل شدهاند و ویژگیهای مشابه با پریدوتیتهای حاصل از تفاله گوشتهای دارند.
