خانم سیده زهرا پورحیدر، آقای دکتر محمد حسین آدابی، آقای دکتر میر رضا موسوی طسوج، آقای دکتر عباس صادقی،
جلد ۶، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۹ )
چکیده
سازند کربناته الیکا بخش اعظم رسوبات سیستم تریاس در حوضۀ رسوبی- ساختاری البرز را تشکیل میدهد. در این پژوهش فرایندهای دیاژنزی و ویژگیهای ژئوشیمیایی این سازند به ستبرای ۷۴۶ متر در برش شهمیرزاد در بخش جنوبی البرز مرکزی مطالعه و بررسی شده است. فرایندهای سیمانی شدن، میکرایتی شدن، نئومورفسیم، انحلال، فشردگی، دولومیتی شدن، ددولومیتی شدن، ایجاد درزه و شکستگی، پیریتیشدن و سیلیسی شدن، رسوبات کربناته سازند الیکا را در مناطق بررسی شده تحت تأثیر قرار دادهاند. بر اساس پژوهشهای پتروگرافی (اندازه بلور و فابریک) دولومیتهای سازند الیکا به پنج گروه بسیار ریزبلور، ریزبلور، متوسطبلور، سیمان دولومیتی و دولومیت زین اسبی[۱] تقسیم میشوند. تمامی این دولومیتها در مراحل اولیه و تأخیری دیاژنز تشکیل شدهاند. دولومادستونها (دولومیکرایت) را میتوان به مدل سبخایی نسبت داد و دولومیتهای نوع دوم و سوم بر اساس مدل زون مخلوط تشکیل شدهاند و برای دولومیتهای نوع چهارم و پنجم نیز مدل تدفین پیشنهاد شده است. بهطورکلی فرایندهای دیاژنتیکی در سه محیط دیاژنزی دریایی، متئوریک و تدفینی انجام شدهاند. نتایج تجزیۀ عنصری و ایزوتوپی سنگهای بررسی شده نشاندهندۀ تأثیر فرایندهای محیطهای دیاژنزی بهویژه متئوریک و تدفین در یک سیستم دیاژنتیکی نیمه بسته بوده است و بر اساس نسبت
Sr/Na، به احتمال زیاد کانیشناسی اولیه سازند الیکا آراگونیتی است.