Abdollahi F, Nabatian G, Honarmand M, Ebrahimi M. Geology, petrography, remote sensing, mineralization and mineralography of western part of the Saheb iron ore deposit, NE Saqez. KJES 2025; 11 (1) :1-27
URL:
http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2933-fa.html
عبداللهی فرید، نباتیان قاسم، هنرمند مریم، ابراهیمی محمد. زمینشناسی، سنگنگاری، دورسنجی، کانهزایی و کانهنگاری بخش غربی کانسار آهن صاحب، شمالشرق سقز. علوم زمین خوارزمی. 1404; 11 (1) :1-27
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2933-fa.html
1- دانشگاه زنجان
2- دانشگاه زنجان ، gh.nabatian@znu.ac.ir
3- دانشگاه تخصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان
چکیده: (288 مشاهده)
کانسار آهن اسکارن صاحب در حدود ۱۶ کیلومتری شمال غربی بخش صاحب، در شهرستان سقز، استان کردستان واقع شده است. این منطقه در پهنه دگرگونی- ماگمایی سنندج- سیرجان قرار دارد. واحدهای سنگی اصلی در منطقه مورد مطالعه شامل سنگهای دولومیتی سازند سلطانیه، سنگ آهکهای پرمین و کرتاسه، شیل و باتولیت گرانیتوئیدی است. باتولیت صاحب از نظر ترکیب شامل کوارتز مونزودیوریت، کوارتز مونزونیت و گرانیت است. این باتولیت در اواخر کرتاسه- اوایل پالئوسن به داخل واحدهای رسوبی پرمین و کرتاسه نفوذ کرده و باعث دگرگونی مجاورتی و اسکارنی شدن شده است. پهنه دگرگونی مجاورتی در منطقه شامل پهنههای اندواسکارن و اگزواسکارن و زیرپهنههای گارنت اسکارن، گارنت پیروکسن اسکارن، پیروکسن اسکارن، اپیدوت اسکارن، مرمر و اسکارن کانهدار است. کانیسازی آهن صاحب به شکل رگهای و عدسی شکل با طول ۲۰ تا ۱۰۰ متر و ضخامت ۳ تا ۱۰ متر در داخل واحدهای مرمر و هورنفلسی (اگزواسکارن) و به مقدار محدود در درون توده نفوذی (اندواسکارن) روی داده است. ماده معدنی به صورت تودهای، برشی، پرکننده فضای خالی، نواری، رگه- رگچهای، دانه پراکنده و بازماندی تشکیل شده است. مگنتیت کانه اصلی این کانسار است که با پیریت، کالکوپیریت و کانیهای ثانویه مانند هماتیت، گوتیت، آزوریت، کالکوسیت، کوولیت و مالاکیت همراه آن دیده میشوند. گارنت، پیروکسن، اپیدوت، اکتینولیت، ترمولیت، کلسیت و کوارتز به عنوان کانیهای باطله در این کانسار به شمار میآیند. بر اساس مطالعات صحرایی و میکروسکوپی، به ترتیب دگرسانیهای اپیدوتی، کلریتی، سریسیتی، پروپیلیتی و آرژیلیک، گستردهترین دگرسانیها در منطقه کانهدار هستند. بر اساس مطالعات دورسنجی میتوان اظهار داشت که دگرسانیهای کربناتی، سریسیتی و پروپیلیتیک و گوسان در منطقه به خوبی گسترش یافته و در برخی موارد، زونهای دگرسانی در منطقه مورد مطالعه با یکدیگر همپوشانی دارند. مطالعات صحرایی، ویژگیهای کانیشناسی و بافتی نشان میدهد که کانیسازی آهن صاحب در ردهی کانسارهای اسکارن نوع کلسیم قرار میگیرد.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
زمین شناسی اقتصادی دریافت: 1403/12/24 | پذیرش: 1404/2/23 | انتشار: 1404/6/3