Alaminia Z, Boroon A S, Tadayon M. New insights into the geology and ore genesis of the Aregijeh and Emarat Pb-Zn deposits, South Arak: Constraints from mineralogy, texture, and fluid inclusions. KJES 2025; 11 (1) :72-102
URL:
http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2935-fa.html
اعلمی نیا زهرا، برون امیرسالار، تدین میثم. نگاهی جدید به زمینشناسی و خاستگاه کانیسازی روی و سرب در مناطق معدنی ارهگیجه و عمارت، جنوب اراک: شواهد کانیشناسی، بافت و میانبارهای سیال. علوم زمین خوارزمی. 1404; 11 (1) :72-102
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2935-fa.html
1- دانشگاه فردوسی مشهد ، alaminia@um.ac.ir
2- دانشگاه اصفهان
چکیده: (552 مشاهده)
کانسارهای روی و سرب ارهگیجه و عمارت با سنگ میزبان آواری-کربناته به سن کرتاسه پیشین در جنوب اراک قرار دارد. این کانسارها در بخش شمالی پهنه سنندج- سیرجان، در جایگاه تکتونیکی ریفت درونقارهای شکل گرفتهاند. افق اصلی کانهزایی چینهکران در بخش بالایی آهکهای ستبرلایه اوربیتولیندار (آپتین-آلبین) و بخش زیرین شیل و مارن با میانلایههای آهک نازک لایه دیده میشود. کانیزایی به صورت لایهای، برشی، لامینه، رگه-رگچه و افشان شامل کانیهای اسفالریت، گالن، پیریت، کمتر کالکوپیریت و سولفوسالت Ag-Sb-Cu با همراهی کانیهای باطلهی کوارتز، دولومیت، کلسیت، باریت و سیدریت دیده میشوند. دگرسانیهای سیلیسی و کربناتیشدن مهمترین دگرسانیهای منطقه محسوب میشوند. فراوانی غیر معمول کوارتز دانه ریز، دولومیت بیشکل و پیریت فرامبوئیدال از شواهد مراحل آغازین دیاژنز هستند که مراحل کانهسازی با تهنشینی کوارتز دانه درشت، دولومیت خودشکل، سیدریت و سولفیدهای گرمابی تکمیل میشود. کانهزایی در محیط زیردریایی anoxic و کمی پس از رسوبگذاری بوقوع پیوسته است. نتایج ریزدماسنجی میانبارهای سیال بازه دمای همگنشدگی مشابه (125 تا 207 درجه سانتیگراد در ارهگیجه در برابر 130 تا 217 درجه سانتیگراد در عمارت) را نشان میدهد هرچند شوریهای (7/59 تا 13/72 درصد معادل نمک طعام در ارهگیجه در برابر 7/59 تا 19/84 درصد معادل نمک طعام در عمارت) محاسبه شده در کانسار عمارت بیشتر است. روابط بافتی، خصوصیات کانیشناسی و دادههای میانبار سیال پیشنهاد میکند کانیسازی از شورابههای حوضهای در طی دیاژنز و در یک محیط احیایی سازگار با کانسارهای نوع ایرلندی تشکیل شده است.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
زمین شناسی اقتصادی دریافت: 1404/1/15 | پذیرش: 1404/2/24 | انتشار: 1404/6/3