علوم زمین خوارزمی

منطقه مورد مطالعه در جنوب بردسکن (جنوب غرب خراسان رضوی) واقع است. توده­های نفوذی مافیک با سن ژوراسیک در مناطق رباط زنگیچه و لاخ برقشی پهنه کوه­سرهنگی به داخل پی­سنگ گرانیتی و دولومیت سلطانیه تزریق شده­اند. کانی­های سنگ­ساز شامل پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن و آمفیبول هستند. با توجه به شواهد پتروگرافی، شیمی کانی­ها و داده­های دما - فشارسنجی، آمفیبول­ها دارای نسل­های مختلف آذرین و دگرسانی هستند. نتایج دما – فشارسنجی آمفیبول­، گستره­ دما و فشار را به ترتیب 545 تا 911­ ­درجه سانتی­گراد و 2/2 تا 8/5 کیلوبار نشان می­دهد. این چنین دامنه گسترده دما و فشار می­تواند با شرایط متغیر انجماد و فرایندهای دگرسانی تفسیر گردد. بر اساس شیمی سنگ کل، نمونه­های مورد مطالعه عمدتاً گابرو می­باشند. نمودارهای عنکبوتی، شاخص­های ژئوشیمیایی ماگمای مناطق فرورانش را نشان می­دهند. بر مبنای نمودارهای متمایزکننده جایگاه تکتونیکی، ژنز نمونه­های مورد مطالعه با هر دو جایگاه فرورانش و داخل صفحه­ای مرتبط است. بعلاوه شیمی سنگ کل نمونه­ها با ذوب اسپینل­ لرزولیت هم­خوانی دارد. نظر به این که تشکیل حوضه پشت قوس سبزوار توسط فرورانش نئوتتیس به زیر خرده قاره ایران مرکزی شروع شده، ممکن است ماگماتیسم ژوراسیک پشت قوس منطقه بردسکن، تحت تاثیر فرایند فرورانش مشابه و بالاآمدگی استنوسفری همراهی­کننده آن در یک رژیم کششی ایجاد شده باشد.