1- دانشگاه تربیت مدرس، گروه زمینشناسی
2- دانشگاه تربیت مدرس، گروه زمینشناسی ، yassaghi@modares.ac.ir
چکیده: (1645 مشاهده)
منطقه آزادکوه در البرز مرکزی قرار دارد و از واحدهای سنگی پالئوزوئیک تا سنوزوئیک تشکیل شده است. گسل آزادکوه مرز شمالی و گسل TF4 نیز مرز جنوبی منطقه را تشکیل میدهند. هدف از این پژوهش بررسی تکامل ساختاری پس از کرتاسه منطقه بهعنوان شاهدی بر چنین تکاملی در البرز مرکزی است. شواهد ساختاری برداشت شده در این پژوهش نشاندهندۀ عملکرد چندین رویداد زمین ساختاری در بازۀ زمانی سنوزوئیک در این بخش از البرز مرکزی است. در این منطقه سنگهای آتشفشانی کرتاسه بهصورت دگرشیب، واحدهای ماسه سنگی-شیلی شمشک را پوشانده است. از سوی دیگر کنگلومرای پالئوسن فجن بهصورت دگرشیبی روی این سنگهای آتشفشانی کرتاسه و یا سنگهای قدیمیتر قرار گرفته است. رخنمون واحدهای سنگی کرتاسه و سازند ائوسن کرج مابین گسلهای کنترل کننده منطقه آزادکوه که در آنها گسلهای نرمال همزمان با رسوبگذاری توسعه یافته میتوانند نشاندهندۀ عملکرد نرمال این گسلها و توسعۀ حوضۀ گرابنی در این زمان باشد. شیب زیاد گسل معکوس آزادکوه، راندگی سازندهای جوانتر بر سازندهای قدیمیتر، تشکیل گسل پس راند TF3 در فرادیواره آن و ساختار بالا جسته مابین آنها، از نشانههای ساختاری بر وارونگی این گسل است. گسل TF4 مرز جنوبی منطقه نیز گسلی راندگی از نوع خارج از گرابنی در خلال چنین وارونگی ایجاد شده است. در پلیوکواترنری حرکت بهسمت جنوب باختر پوسته خزر نسبت به ایران مرکزی که با زمین ساخت ترافشارش همراه شده است، باعث توسعۀ گسلهای امتدادلغزی که گسلهای اصلی وارون شده کنترلکننده مرزهای منطقۀ آزادکوه را قطع و جابهجا کردهاند، شده است.
موضوع مقاله:
تکتونیک دریافت: 1398/7/21 | پذیرش: 1399/6/10 | انتشار: 1399/6/10