جلد 6، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1399 )
جلد 6 شماره 2 صفحات 320-295 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
delavari M, Ghanbari S, Dolati A. Adakitic volcanics of Azerbaijan area (South of Julfa): evidence of magmatism in post-collisional setting. KJES 2021; 6 (2) :295-320
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2776-fa.html
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2776-fa.html
دلاوری مرتضی، قنبری سمانه، دولتی اصغر. سنگ‌های آتشفشانی آداکیتی منطقۀ آذربایجان (جنوب جلفا): شاهدی از ماگماتیسم پس از برخورد. علوم زمین خوارزمی. 1399; 6 (2) :295-320
مرتضی دلاوری* 
1، سمانه قنبری2 ، اصغر دولتی2
1، سمانه قنبری2 ، اصغر دولتی2
1- دانشگاه خوارزمی، دانشکدۀ علوم زمین ، delavarimza@gmail.com
2- دانشگاه خوارزمی، دانشکدۀ علوم زمین
2- دانشگاه خوارزمی، دانشکدۀ علوم زمین
چکیده: (916 مشاهده)
سنگ‌های آتشفشانی داسیتی در منطقۀ آذربایجان (جنوب جلفا) رخنمون چشم‌گیری دارند. این سنگ‌ها دارای مقدار SiO2 بین 4/66 تا 9/69 درصد وزنی است و ماهیت کالک‌الکالن نشان می‌دهند. نسبت (La/Yb)N در محدودۀ 05/19 تا 7/40 حاکی از تفریق یافتگی شدید عناصر نادر خاکی و غنی‌شدگی عناصر نادر خاکی سبک نسبت به عناصر نادر خاکی سنگین است. در نمودارهای چندعنصری عادی شده، غنی‌شدگی نسبی Rb، Ba و K و تهی‌شدگی نسبی Nb، Ta و Ti حاکی از ماگماتیسم متأثر از فرایندهای فرورانشی است. این سنگ‌ها از نظر ترکیب شیمیایی عناصر اصلی مانند SiO2، Al2O3، MgO، Na2O، K2O، نسبت K2O/Na2O و Mg# و ترکیب عناصر کمیاب مانند Rb، Sr، Y، Yb، Ni، Cr و نسبت La/Yb و Sr/Y در محدودۀ سنگ‌های آداکیتی قرار می‌گیرند. به‌علاوه، ژئوشیمی این سنگ‌ها از جمله تمرکز MgO، Cr، نسبت Th/Ce، Rb، Th و نسبت K2O/Na2O با آداکیت‌های مشتق از ذوب بخشی قاعده پوسته‌ای هم‌خوانی بهتری دارد. به‌نظر می‌رسد در مرحله پس از برخورد (نئوژن)، انقطاع ورقه اقیانوسی فرورنده و بالاآمدگی گوشته استنوسفری با بریدگی و نازک شدگی لیتوسفر رویی همراه بوده است. در این مرحله، گوشته و متعاقب آن سنگ‌های مافیک قاعده پوسته (منشأ ماگماتیسم آداکیتی) دچار ذوب بخشی شده‌اند. مذاب‌های آداکیتی تولید شده به‌طور محتمل کم و بیش با مواد گوشته‌ای نیز آلایش داشته است که باعث زیاد شدن تمرکز برخی عناصر سازگار (مانند Ni) شده است. به‌طورکلی تنوع شیمیایی ماگماتیسم نئوژن منطقه آذربایجان با تنوع منشأ گوشته‌ای-پوسته‌ای مذاب و نیز فرایندهای آلایش پوسته و تبلور تفریقی قابل توضیح است که در یک جایگاه پس از برخورد پلیت‌های عربی- اورازیا اتفاق داده است.
نوع مطالعه: مطالعه موردی |
موضوع مقاله:
پترولوژی
دریافت: 1399/11/14 | پذیرش: 1399/12/2 | انتشار: 1399/12/10
دریافت: 1399/11/14 | پذیرش: 1399/12/2 | انتشار: 1399/12/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
