1- دانشگاه اصفهان
2- دانشگاه اصفهان ، Torabighodrat@sci.ui.ac.ir
چکیده: (589 مشاهده)
کوه گوره در حدود 55 کیلومتری شمال غرب شهر انارک (شمال شرق اصفهان) و در حاشیه غربی خرد قاره شرق - ایران مرکزی (غرب بلوک یزد) قرار دارد. بررسیهای صحرایی نشان میدهد که سنگهای آتشفشانی ائوسن در این منطقه دارای دو لیتولوژی داسیت (خاکستری) و ریولیت (روشن رنگ) هستند. گدازههای داسیتی، ریولیتها را قطع کرده و از آنها جوانتر هستند. مطالعات پتروگرافی حاکی از آن است که داسیتها، دارای کانیهای اصلی پلاژیوکلاز (لابرادوریت و بیتونیت)، کلینوپیروکسن (اوژیت) و کوارتز بوده، و ریولیتها دارای کانیهای اصلی پلاژیوکلاز، سانیدین و کوارتز میباشند. کلریت، کلسیت، هماتیت و لیمونیت کانیهای ثانویه موجود در این دو گروه سنگی هستند که از دگرسانی کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز و مگنتیت حاصل شدهاند. بافتهای اصلی این سنگها پورفیریتیک، گلومروپورفیریتیک، آنتی راپاکیوی، غربالی و پوئیکیلیتیک میباشد. در داسیتها، ترتیب تبلور کانیها به صورت مگنتیت، کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز و کوارتز است و در ریولیتها نیز ترتیب تبلور به صورت پلاژیوکلاز، سانیدین و کوارتز میباشد. نتایج آنالیزهای ژئوشیمیایی نمونههای سنگ کل نشان میدهد که سنگهای ولکانیک ائوسن کوه گوره دارای ترکیب داسیت و ریولیت هستند. ماگمای سازنده این سنگها ماهیت سابآلکالن داشته و جزء سری کالکآلکالن میباشد. نمودارهای بهنجارسازی سنگهای ولکانیک کوه گوره نسبت به ترکیب کندریت و گوشته اولیه، نشان میدهد که این سنگها از نظر LREEها و LILEها غنی بوده و فقیر از عناصر HFS مانند Ti, Nb, Ta (TNT) میباشند. آنومالی منفی TNT در این سنگها احتمالا بیانگر ماگماتیسم مرتبط با کمانهای آتشفشانی و مناطق فرورانش است. این سنگها، از نظر ترکیب شیمیایی شبیه سنگهای معمول یک کمان ماگمایی هستند. تصور بر این است که با آبزدایی اسلب فرورونده و ذوب بخشی پریدوتیتهای گوه گوشتهای، یک مذاب بازیک ایجاد شده که با صعود به سمت بالا و جایگیری در افقهای زیرین و میانی پوسته قارهای باعث ذوب آمفیبولیتها گردیده است. مذابهای اسیدی حاصل شده در نهایت در مسیر گسلها و زونهای برشی به صورت گدازه به سطح زمین رسیده است.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
پترولوژی دریافت: 1401/2/3 | پذیرش: 1401/11/11 | انتشار: 1401/12/26