Khalatbari Jafari M, Shariari A, Faridi M. Geology, petrography and geochemistry of Eocene lavas from the north of Yusuf-Khan-Kandi, north of Lahrud, Ardabil Province. KJES 2023; 9 (1) :1-31
URL:
http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2828-fa.html
خلعت بری جعفری مرتضی، شهریاری امیر، فریدی محمد. زمینشناسی، پتروگرافی و ژئوشیمی گدازههای آتشفشانی ائوسن شمال یوسفخانکندی، شمال لاهرود، استان اردبیل. علوم زمین خوارزمی. 1402; 9 (1) :1-31
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2828-fa.html
1- سازمان زمین شناسی-پژوهشکده علوم زمین ، khalat1965@live.com
2- سازمان زمین شناسی-پژوهشکده علوم زمین
3- سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی تبریز
چکیده: (1233 مشاهده)
محدوده مورد مطالعه، در شمال روستای یوسفخانکندی و شمال شهرستان لاهرود (استان اردبیل) واقع است. این منطقه در شمال باختری ایران واقع بوده و جزیی از پهنه ساختاری البرز-آذربایجان است که همراه با پهنه قفقاز کوچک و ارتفاعات جنوب خاوری ترکیه، ضمن برخورد پلیت عربی با اورازیا طی کوهزایی آلپ-هیمالیا شکل گرفتهاند. محدوده مورد مطالعه، دربردارنده تناوبی از سنگهای آتشفشانی و آتشفشانی-رسوبی ائوسن است که در محیط زیرآبی تا خشکی تشکیل شدهاند. بخش آتشفشانی این توالی، از سنگهای ولکانوکلاستیک و جریانهای گدازه تشکیل شده است. سنگهای آتشفشانی اسیدی و ایگنمبریت بصورت محلی برونزد دارند. طبق مطالعات پتروگرافی، گدازههای آتشفشانی یوسفخانکندی شامل انواع پیکروبازالت، بازالت، تفریت بازانیت، تراکی بازالت، بازالتیک تراکی آندزیت، فنوتفریت، تفروفنولیت، تراکی آندزیت و تراکیت هستند. بافت میکروسکوپی غالب در این گدازهها فیریک است. اکثر نمونهها تمایل انتقالی تا پتاسیک و تعداد کمی نیز روند سدیک نشان میدهند. روند انتقالی در تعداد قابل توجهی از نمونههای مورد مطالعه ممکن است ناشی از آمیختگی ماگماهای پتاسیک و سدیک باشد. تغییرات در نمودارهای دوتایی هارکر دلالت بر اهمیت تفریق ماگمایی در ژنز این سنگها را دارد. الگوهای بهنجارشده عناصر نادر خاکی و نمودارهای عنکبوتی، دارای نسبتهای بالای LREE/HREE هستند که ممکن است ناشی از ذوب بخشی گوشته غنی شده (از جمله آستنوسفر) و یا گوشته دگرسان بوده باشد که در مناطق برخوردی و کمان قارهای گزارش شدهاند. در نمودارهای تکتونوماگمایی، بیشتر گدازههای آتشفشانی مورد مطالعه، در قلمروی حاشیه فعال قارهای و تعدای نیز در محدوده درون صفحهای قرار میگیرند. به نظر میرسد که به دنبال همگرایی و برخورد صفحه عربستان با اوراسیا از کرتاسه بالایی و فرورانش رو به شمال پوسته اقیانوسی نئوتتیس طی ائوسن، موجب شده است تا گوشته لیتوسفری زیرقاره که پیشتر توسط مولفههای فرورانشی غنی شده بود، دچار ذوب بخشی گردد. این احتمال وجود دارد که گدازههای آتشفشانی ائوسن منطقه یوسفخانکندی در یک پهنه کششی پسابرخوردی فوران کرده باشند.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
پترولوژی دریافت: 1402/3/27 | پذیرش: 1402/6/10 | انتشار: 1402/6/26