جلد 9، شماره 2 - ( پاییز و زمستان 1402 )
جلد 9 شماره 2 صفحات 25-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Shakeri Z, Forghani Tehrani G. Environmental geochemistry, source, and health risk assessment of the potentially toxic elements in the urban soils of Shahrood, Semnan Province. KJES 2024; 9 (2) :1-25
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2861-fa.html
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2861-fa.html
شاکری زهرا، فرقانی تهرانی گیتی. ژئوشیمی زیست‌محیطی، منشأ و ارزیابی خطر سلامتی عناصر بالقوه سمّی در خاک شهری شاهرود، استان سمنان. علوم زمین خوارزمی. 1402; 9 (2) :1-25
زهرا شاکری1 
، گیتی فرقانی تهرانی* 2
، گیتی فرقانی تهرانی* 2
1- دانشگاه صنعتی شاهرود
2- دانشگاه صنعتی شاهرود ، forghani@shahroodut.ac.ir
2- دانشگاه صنعتی شاهرود ، forghani@shahroodut.ac.ir
چکیده: (556 مشاهده)
هدف از انجام این پژوهش، بررسی ژئوشیمی زیست محیطی، منشأ و خطر سلامتی عناصر بالقوه سمّی در خاک‌های شهری شاهرود، استان سمنان است. به این منظور غلظت عناصر اصلی و جزئی در 26 نمونه خاک سطحی توسط دستگاه ICP-MS اندازه گیری شد. میانگین غلظت کل عناصر آرسنیک، کادمیم، کبالت، کروم، مس، منگنز، مولیبدن، نیکل، سرب، و روی به ترتیب 9/7، 1/0، 4/7، 5/77، 8/59، 9/448، 8/0، 5/31، 7/35، و 1/104 میلی‌گرم بر کیلوگرم است. نتایج حاصل از محاسبه ضرایب ژئوشیمیایی (ضریب غنیشدگی، ضریب زمین انباشت، شاخص تک عاملی، شاخص آلودگی یکپارچه نمرو و شاخص خطر اکولوژیکی بالقوه) نشان می‌دهد که نمونه های خاک نسبت به عناصر بالقوه سمّی به ویژه آرسنیک، سرب و مس آلوده اند و بیشترین آلودگی در مناطق شمالی شهر مشاهده می شود. تحلیل خوشه ای و تحلیل مؤلفه اصلی نشان می‌دهد که منشأ احتمالی عناصر کبالت و منگنز طبیعی می‌باشد در حالی که عناصر کروم، مولیبدن، نیکل، روی، مس، آرسنیک، کادمیم و سرب از منشأ انسانی (به ویژه فعالیت‌های صنعتی و ترافیک) وارد خاک شده اند. ارزیابی خطر سلامتی نشان می‌دهد که بلع سرب برای کودکان با خطر غیرسرطان‌زایی همراه است. خطر سرطان‌زایی عناصر آرسنیک، نیکل و کروم از طریق مسیر بلع برای کودکان بیشتر از مقدار استاندارد (4-10×1) است. با توجه به نتایج به دست آمده، آلودگی خاک منطقه به عناصر سرب، آرسنیک، مس، کروم و نیکل باید مورد توجه قرار گیرد.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
زمین‌شناسی زیست‌محیطی
دریافت: 1402/9/7 | پذیرش: 1402/10/3 | انتشار: 1402/10/5
دریافت: 1402/9/7 | پذیرش: 1402/10/3 | انتشار: 1402/10/5
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
