Jahanshahi R, Gamshadzahi Mahboub E, Soloki H R, Azhdary Moghaddam M. Land subsidence potential in the Tahlab plain and the relationship between domestic wastewater and collapse in sewage wells in the Rig-Malek city, southeast of Zahedan. KJES 2024; 10 (2) :397-420
URL:
http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2926-fa.html
جهانشاهی رضا، گمشادزهی محبوب ابراهیم، سلوکی حمیدرضا، اژدری مقدم مهدی. پتانسیل فرونشست زمین در دشت تهلاب و ارتباط دفع پساب خانگی با رومبندگی چاههای فاضلاب شهر ریگ ملک، جنوب شرق زاهدان. علوم زمین خوارزمی. 1403; 10 (2) :397-420
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2926-fa.html
1- دانشگاه تهران ، rezajahanshahi@ut.ac.ir
2- دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده: (120 مشاهده)
دشت تهلاب در حوضهی آبریز هامون ماشکیل در جنوب منطقه میرجاوه و در طول نوار مرزی ایران و پاکستان واقع گردیده است. در بیشتر نواحی روستایی این دشت بویژه مناطق شمالی آن در امتداد مرز ایران و پاکستان آثار فرونشست بصورت ترک و شکاف در ساختمانها و چاههای جذبی به وفور مشاهده میگردد. به منظور ارزیابی این فرونشستها، در ابتدا دشت تهلاب از نظر ریسک فرونشست، پهنهبندی گردید. بر پایه نقشه پهنهبندی خطر فرونشست مشاهده میشود که اکثر مناطق دشت تهلاب از خطر فرونشست کمی برخوردار هست به استثنای منطقه شمال دشت تهلاب که در این منطقه دبی چاههای بهرهبرداری زیاد میباشد. برای بررسی دلایل فرونشست زمین و رابطه آن با جنس خاک در مناطق شمالی دشت تهلاب، پتانسیل رمبندگی نمونههای خاک ارزیابی گردید. نمونهبرداری خاک از اعماق مختلف چهار چاهک مطالعاتی انجام گردید. ضریب رمبندگی نمونههای خاک بر طبق معیار جنینگز و نایت در دستگاه ادئومتر در آزمایشگاه در حالت اشباع بین 0/21 تا 7/3 اندازهگیری گردید که نشان داد خاک این منطقه رمبنده است. در انتها برای بررسی وقوع ریزش ناگهانی در چاههای جذبی در مناطق شمالی دشت آزمایش نفوذپذیری به روش استوانه تک در اعماق مختلف یکی از چاهکها صورت گرفت که نشان داد یک لایه نفوذپذیر با نرخ نفوذپذیری 9/24 سانتیمتر در ساعت در بین دولایه با نفوذپذیری کم قرار دارد که باعث افزایش سطح آب در چاههای جذبی میگردد و متعاقب آن حد روانی اکثر نمونههای خاک سطحی شهر ریگ ملک کمتر از 30 درصد اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که میزان نفوذپذیری خاک به همراه حد روانی تاثیر مستقیمی بر ریزش چاههای جذبی دارند.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
آبهای زیرزمینی دریافت: 1403/10/7 | پذیرش: 1403/10/29 | انتشار: 1403/10/8