جلد 10، شماره 2 - ( پائیز و زمستان 1403 )
جلد 10 شماره 2 صفحات 556-538 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
nabizadeh chamazcoti N, Karami G H, taheri A, ramazani omali R R O. Investigation of the dominant flow system in the Nekarood karst basin. KJES 2024; 10 (2) :538-556
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2929-fa.html
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2929-fa.html
نبی زاده چمازکتی نرگس، کرمی غلامحسین، طاهری عزیزالله، رمضانی اومالی رمضان. بررسی سیستم غالب جریان در حوضه کارستی نکارود. علوم زمین خوارزمی. 1403; 10 (2) :538-556
1- دانشگاه صنعتی شاهرود ، n.nabi7111@gmail.com
2- دانشگاه خوارزمی
3- دانشگاه صنعتی شاهرود
2- دانشگاه خوارزمی
3- دانشگاه صنعتی شاهرود
چکیده: (85 مشاهده)
حوضه نکارود با وسعت 2275 کیلومترمربع در شمال ایران قرار دارد. در حوضه نکارود بخش عمده آهک‌ها شامل سنگ‌آهک‌های ضخیم لایه و توده‌ای سازند لار و آهک‌های کرتاسه بوده و به مقدار کمتری سنگ‌آهک سازندهای الیکا، دلیچای و آهک‌های روته نیز وجود دارد. خصوصیات مختلفی از قبیل میزان رخنمون، ضخامت و خصوصیات لیتولوژیکی سنگ‌های کارستی و ارتباط با لیتولوژی‌های دیگر در مقیاس ناحیه‌ای، کنترل کننده‌های زمین‌شناسی توسعه‌ی کارست را تشکیل می‌دهند. از میان این عوامل ضخامت و لیتولوژی سازندهای موجود در منطقه مورد مطالعه از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد، به گونه‌ای که اگر سنگ آهک رخنمون یافته ضخیم لایه و توده‌ای باشد معمولاً پدیده کارستی شدن با سرعت و شدت بیشتری انجام می‌شود. در راستای بررسی و تجزیه و تحلیل پارامترهایی همچون هیدروگراف و منحنی فرود چشمه‌های حوضه، ضریب بده، نوع سیستم جریان (مجرایی و افشان)، تعیین منشأ تغذیه و کیفیت آب چشمه‌ها، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی چشمه‌ها (دبی، هدایت الکتریکی، دما و ...) مورد تجزیه و آنالیز قرار گرفت. در حوضه نکارود، چهار چشمه کارستی جزی، اسپه او، کعوچشمه و سن بی آبدهی نسبتاً بالایی دارند که به عنوان چشمه‌های منتخب مورد بررسی قرار گرفتند. بررسی تغییرات زمانی آبدهی بیانگر این است که آبدهی چشمه به طور قابل توجهی به بارش‌های منطقه وابسته است. به این ترتیب که با رخداد بارش‌های بیش از 15 میلی‌متر (که موجب تغذیه آبخوان می‌شوند) آبدهی چشمه‌ها با تاخیر زمانی نسبتاً کوتاهی افزایش پیدا می‌کند. علاوه بر این، بررسی تغییرات زمانی هدایت الکتریکی چشمه‌های کارستی نشان می‌دهد که با افزایش دبی، هدایت الکتریکی کاهش می‌یابد. این مسئله بیانگر این است که با تغذیه آبخوان کارستی و افزایش سهم آب‌های تغذیه شده، فرایند رقیق‌سازی موجب کاهش املاح محلول در آب آبخوان شده و در نتیجه هدایت الکتریکی کاهش پیدا می‌کند. بررسی منحنی فرود نشان داد که منحنی فرود برای تمام چشمه‌های منتخب چندشیبه بوده و مقدار ضریب‌های بده در محدوده 10-3 تا 10-2 قرار می‌گیرد. با توجه به این که ضریب تغییرات دبی و همچنین ضریب بده در هر چهار چشمه کارستی نسبتاً بالا می‌باشد، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که سیستم جریان غالب در این آبخوان کارستی از نوع مجرایی – افشان است.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
آب‌های زیرزمینی
دریافت: 1403/8/23 | پذیرش: 1403/9/25 | انتشار: 1403/10/8
دریافت: 1403/8/23 | پذیرش: 1403/9/25 | انتشار: 1403/10/8
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
