1- شرکت ملی نفت ایران ، a.saeedhosseini@gmail.com
2- شرکت ملی نفت ایران
2- شرکت ملی نفت ایران
چکیده: (95 مشاهده)
شیل‌های نفتی به عنوان یک منبع مهم هیدروکربنی، نیازمند بررسی دقیق از نظر توزیع عناصر مختلف هستند. مدل‌های ژئوشیمیایی ابزاری قدرتمند برای درک توزیع عناصر و عوامل موثر بر آن‌ها بوده و به بهینه‌سازی اکتشاف و بهره‌برداری از این منابع کمک می‌‌کنند. لذا در این مطالعه برای تعیین پراکندگی عناصر مختلف در نهشته‌های رسوبی حاوی شیل‌های نفتی، تمرکز اصلی بر تأثیر شرایط اکسیداسیون-احیاء و آب و هوای محیط تشکیل سنگهای منشاء صورت گرفته‌است. بدین منظور برای ارزیابی نهشته‌های اطراف رودخانه قُلیان منطقه قالیکوه لرستان، 15نمونه سطحی از این نهشته‌ها برداشت و مورد آنالیزهای XRD و ICP قرار گرفت. همچنین برای بررسی پتروگرافی تعداد 80مقطع نازک میکروسکوپی تهیه گردید و برای تعیین میزان کل مواد‌آلی نمونه‌های شیل‌نفتی نیز آنالیز Rock-Eval Pyrolysis انجام شد. نتایج مدل‌های ژئوشیمیایی نشان داد، کانی‌های آواری (کوارتز، کانی‌های رسی) و کانی‌های کربناته (کلسیت، دولومیت) از اصلی‌ترین کانی‌های نهشته‌های مذکور می‌باشند و این نهشته‌ها معادل سنگهای آذرین حدواسط-حدواسط فلسیک می‌باشند و در محدودۀ آرکوز، لیتارنایت و شیل قرار گرفته‌اند که در محیط فرورانشی و برخوردی به وجود آمده‌اند. میانگین مقادیر شاخص‌های هوازدگی و شاخص‌های تعیین شرایط اکسیداسیون-احیاء مؤید هوازدگی نسبتاً ملایم نهشته‌ها است که در محدودۀ آب و هوای خشک قرار دارند و با رسیدگی اندک، همچنان به چرخۀ مجدد رسوبی نرسیده‌اند و در محیط احیایی تشکیل شده‌اند. نتایج حاصل از نمونه‌های مورد مطالعه در این تحقیق حاکی از آن است که میزان هوازدگی(اکسیدهای آلومینیوم، منگنز، سدیم، تیتانیوم، منیزیم)، کانی زیرکن(عناصر خاکی کمیاب و عناصر جزئی مانند: توریم، زیرکونیوم، نیوبیوم، تانتانیوم)، تشکیل مواد آلی شیل‌های نفتی در شرایط احیایی محیط (نیکل، اورانیوم، وانادیوم، کبالت، کروم)؛ در کنار پراکندگی کانی‌های رسی(مس، روی)، پدیدۀ جذب-واجذب و جانشینی یون‌ها(استرانسیوم)، دگرسانی(روبیدیوم) از عوامل اصلی تغییرات ژئوشیمیایی محسوب می‌شوند.
واژه‌های کلیدی: شیل‌های نفتی، مدل‌های ژئوشیمیایی، عناصر خاکی کمیاب و جزئی، اکسیداسیون-احیاء، هوازدگی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
