1- دانشگاه تهران
2- دانشگاه تهران ، kananian@ut.ac.ir
3- دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده: (1089 مشاهده)
سنگهای آتشفشانی اولتراپتاسیک شبه جزیره اسلامی (آتشفشان سارای) در شمال غرب کمربند ماگمایی ارومیه- دختر واقع شدهاند. گدازه های فونولیتی حاوی زینولیت، بخش قابل ملاحظه ای از سنگ های آتشفشانی ناحیه را دربرمی گیرند. انواع زینولیت در این سنگ ها به دو گروه زینولیت هایی با ترکیب معادل بازالت و تراکی آندزیت قابل تقسیم اند. فنولیت ها و هر دو نوع زینولیت، غنی شدگیLREE و الگوی کمابیش مسطحHREE در کنار بی هنجاری منفی Nb، Ta، Eu و Ti و بی هنجاری مثبت Rb، Ba، Th و K نشان می دهند. این نمونه ها همگی ماهیت کالک آلکالن پتاسیم بالا دارند و در یک محیط کمان آتشفشانی پس از برخورد شکل گرفته اند. کلینوپیروکسن های فنولیت های میزبان در فشار متوسط تا بالا (6 تا 15 کیلوبار) و دمای 1200 تا 1300 درجه سانتی گراد متبلور شده اند در حالی که کلینوپیروکسن ها در زینولیت های بازالتی در فشار 2 تا 5 کیلوبار، دمای 1100 تا 1150 درجه سانتی گراد و در زینولیت های تراکی آندزیتی در فشار 6 تا 10 کیلوبار و دمای 1150 تا 1200 درجه سانتی گراد متبلور شده اند. به عبارتی دما و فشار تبلور دیوپسید در زینولیت ها کمتر از سنگ میزبان فنولیتی آنها است و لذا با توجه به عدم وجود شواهدی چون ذوب شدگی، انحلال، حضور زینوکریست و یا تجمع ریزبلورها در مرز کانی ها و محل تماس زینولیت و ماگمای میزبان، به نظر می رسد که زینولیت ها در مسیر صعود ماگما، از دیواره ها جدا و توسط ماگما به سطح منتقل شده باشند.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
پترولوژی دریافت: 1400/10/8 | پذیرش: 1401/12/7 | انتشار: 1402/10/20