مرتضی آسمانی*1 
، مرجان سعیدی2 ، آرزو رضایی3
، مرجان سعیدی2 ، آرزو رضایی3
1- دانشگاه خوارزمی ، m.asemani@khu.ac.ir
2- شرکت توسعه پترو ایران
3- دانشگاه صنعتی امیرکبیر
2- شرکت توسعه پترو ایران
3- دانشگاه صنعتی امیرکبیر
چکیده: (85 مشاهده)
بخش‌بندی مخزنی پدیده‌ای است که در اثر حضور سدهای جریانی، مخزن هیدروکربنی به نواحی مجزا با رفتارهای جریانی متفاوت تفکیک می‌شود. شناسایی دقیق این سدهای جریانی و نواحی مختلف مخزنی برای مدیریت بهینه میدان، برآورد صحیح ذخیره، طراحی مناسب محل چاه‌ها و به‌طورکلی برای کلیه تصمیمات آینده میدان از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به اهمیت مطالعه بخش‌بندی مخزنی در میادین نفتی ایران، در این مقاله پیوستگی افقی در مخزن بنگستان یکی از میادین فروافتادگی دزفول مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از روش جدید و کارآمد استفاده از خصوصیات ساختاری آسفالتین‌ها با استفاده از طیف‌سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR) بهره گرفته شد. آسفالتین‌ها ترکیبات ماکرومولکولی با ساختاری مشابه کروژن هستند که به دلیل پایداری در برابر فرآیندهای ثانویه‌ای مانند تجزیه زیستی و آب‌شویی، شاخص مناسبی برای به دست آوردن اثر انگشت نفت خام و ارزیابی ناهمگنی ترکیب مخزن به‌شمار می‌روند. در این مطالعه، چهار نمونه نفت خام از چاه‌های تولیدی مخزن بنگستان تهیه و توسط آنالیز FTIR اندیس‌های ساختاری مختلف شامل شاخص‌های آلیفاتیکی، آروماتیکی، شاخه‌دار و جانشینی به منظور مقایسه خصوصیات ساختاری آسفالتین‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد نمونه S-1 از نظر اندیس‌های ساختاری و ترکیب شیمیایی تفاوت معناداری با سایر نمونه‌ها (S-2, S-3 و S-4) دارد. این موضوع بیانگر اختلاف در اثر انگشت نفت خام در چاه‌های مورد مطالعه است و این تفاوت در نتیجه حضور سد جریانی در مخزن بنگستان ایجاد شده است. برای تایید نتایج از داده‌های فشار نیز استفاده شد که داده‌های فشار نیز گرادیان فشار متفاوتی برای چاه S-1 در مقابل سایر چاه‌ها در مخزن بنگستان نشان داد و حضور سد جریانی را تایید می‌کند؛ لذا استفاده از خصوصیات ساختاری آسفالتین‌ها به عنوان روشی کارآمد، کم هزینه، آسان و با نتایج مشابه داده‌های مهندسی مخزن در شناسایی ناپیوستگی‌های مخزنی مطرح می‌باشد.
واژه‌های کلیدی: زون‌بندی مخزنی، آسفالتین‌ها، طیف‌سنجی مادون قرمز (FTIR)، مخزن بنگستان، فروافتادگی دزفول.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
