1- دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، دانشکدۀ علوم پایه، گروه زمینشناسی،
2- دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، دانشکدۀ علوم پایه، گروه زمینشناسی، ، asiabanha@sci.ikiu.ac.ir
3- دانشگاه تهران، پردیس علوم، دانشکدۀ زمینشناسی
چکیده: (1829 مشاهده)
منطقه لات-بلوکان واقع در شمال قزوین و پهنه البرز باختری دارای تودههای نفوذی و خروجی متعدّدی به سن ائوسن است و به سه رخساره عمده شامل نهشتههای ولکانیکلاستیک (مشتمل بر توف، لاپیلی توف، آگلومرا، ماسه سنگ و شیل توفی و نیز بین لایههای کربناته)، روانههای گدازه تراکی آندزیتی و تودههای نفوذی نیمهعمیق (مشتمل بر تودههای دیوریتی، گنبدهای داسیتی و دسته دایکهای موازی) تقسیم میشوند. وجود ساختهای رسوبی بارز نظیر لایهبندی و دانهبندی تدریجی همراه با آثار میکروفونایی زمان ائوسن میانی در رسوبات توفی حکایت از رسوبگذاری آنها در یک حوضه دریایی کمعمق تا عمیق دارد که گاه با فورانهای انفجاری زیرآبی قطع میشده است. از دیگر سو روانههای گدازههای روی آنها بهدلیل داشتن درزههای منشوری و افقهای خاک بین گدازه، حاصل فورانهای غیرانفجاریتر در محیط خشکی هستند که از طریق شکافها (دسته دایکهای موازی) به سطح زمین رسیدهاند. بالاخره رخسارههای نفوذی منطقه شامل گنبدهای داسیتی و تودههای میکرودیوریتی، آخرین مرحله از رویدادهای ماگمایی منطقه هستند که نفوذ آنها متأثر از ساختارهای تکتونیکی منطقه بوده است. بررسی روند غالب NW-SE در منطقه تمرکز دسته دایکهای موازی، نشان از وجود یک منطقه کششی موضعی (s3) با راستای شمال خاوری- جنوب باختری دارد که با فعالیت آن در زمانهای مختلف دسته دایکهای موازی با روند شمال باختری-جنوب خاوری متناسب با روند فشارشی (s1) در راستای NW-SE جایگزین شدهاند. علاوه بر این، خمیدگی گسل امتدادلغز لات و نیز گسلهای امتدادلغز چپگرد NE-SW که در ایجاد این سیستم کششی موضعی تأثیر داشتهاند، زمینۀ جایگیری تودۀ میکرودیوریتی و گنبد داسیتی لات را نیز فراهم کردهاند. از دیگر سو، گنبد داسیتی بلوکان در قسمت جنوبی منطقه، در فضای کششی دیگری مابین قسمت دوشاخه گسل مورب لغز معکوس تزریق شده است. از این رو میتوان چنین نتیجه گرفت که سبک جایگیری دسته دایکها از طریق جایگیری با زور و سبک جایگیری تودههای میکرودیوریتی و داسیتی بهصورت بالون شدگی و جایگیری انفعالی بوده است.
موضوع مقاله:
پترولوژی دریافت: 1397/3/1 | پذیرش: 1398/4/25 | انتشار: 1398/4/25