Saki A, Miri M, Soltanimehr S, Rezaei M. Investigation of petrology, tectonic setting and ore mineralization potential of basic rocks in north of the Alvand complex using amphibole and plagioclase mineral chemistry. KJES 2021; 6 (2) :321-342
URL:
http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2757-fa.html
ساکی عادل، میری میرمحمد، سلطانی مهر سکینه، رضائی محسن. بررسی سنگ شناختی، جایگاه زمین ساختی و پتانسیل کانه زایی سنگهای بازیک شمال کمپلکس الوند با استفاده از شیمی کانی های آمفیبول و پلاژیوکلاز. علوم زمین خوارزمی. 1399; 6 (2) :321-342
URL: http://gnf.khu.ac.ir/article-1-2757-fa.html
1- دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکدۀ علوم زمین، گروه زمینشناسی ، adel_saki@scu.ac.ir
2- دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکدۀ علوم زمین، گروه زمینشناسی
چکیده: (1406 مشاهده)
مجموعه آذرین الوند (جنوب غرب همدان) متشکل از تودههایی با ترکیب اسیدی تا حد واسط و بازیک است. این تودهها طی فازهای مختلف ماگماتیسم در دورۀ ژوراسیک در توالی دگرگونی ناحیهای منطقه (فیلیتهای همدان) نفوذ کردهاند. در بخش شمالی این کمپلکس (منطقۀ چشمه قصابان) بیرونزدگیهایی از هورنبلندگابرو و الیوین گابرونوریت حضور دارند. الیوین گابرونوریتها از کانیهای الیوین، کلینوپیروکسن، ارتوپیروکسن و پلاژیوکلاز بههمراه مقداری آمفیبول تشکیل شدهاند. آپاتیت، مگنتیت، تیتانومگنتیت، پیریت و کالکوپیریت نیز کانیهای فرعی آنها هستند. دگرسانیها شامل جانشینی الیوین و پیروکسن با بولینژیت، سرپانتین و کلریت هستند. تجزیۀ شیمیایی ریزکاوندۀ الکترونی نشان میدهد که آمفیبولهای این سنگها از دو نوع پارگازیتی و منیزیوهورنبلند هستند. تغییر مقادیر اکسیدهای منیزیم، سدیم و آلومینیوم و نیز محاسبات دما- فشارسنجی بهروش هورنبلند- پلاژیوکلاز نشان میدهد که پارگازیتها در متوسط فشار و دمای 11 کیلوبار و 835 درجۀ سانتیگراد، در یک محیط کششی و از ذوب گوشته متاسوماتیزه در نتیجه بالاآمدگی گوشته آستنوسفری، تشکیل شدهاند. ماگمای مافیک ضمن صعود بهسمت سطح با مواد پوستهای آلایش پیدا کرده است. چنین شرایطی میتواند در یک محیط کافت (احتمالاً حوضۀ پشت کمانی) فراهم شود. بررسی روند تغییرات غلظت Fe و Ti در ترکیب پلاژیوکلازها نشان میدهد که روند تفریق ماگمای مولد این سنگها در راستای غنیشدگی مذاب از این عناصر معدنی نبوده است. بالا بودن فوگاسیته اکسیژن و نیز روند کند سرد شدن ماگما ، منجر به تهیشدن ماگما از آهن طی تبلور پلاژیوکلاز شدهاست. علاوه بر این، مشتق شدن از یک منشأ تهی از آهن، میتواند از دیگر عوامل دخیل در فقدان کانهزایی آهن ماگمایی در الیوین گابرونوریتهای چشمه قصابان باشد.
موضوع مقاله:
پترولوژی دریافت: 1399/4/10 | پذیرش: 1399/10/2 | انتشار: 1399/12/10